dr n. med. i n. o zdr. Ewa Ehmke vel Emczyńska-Seliga
Dietetyk – absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie wieloletni pracownik Kliniki Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie, wykładowca warszawskich uczelni (Uniwersytet SWPS, WSIIZ) oraz konsultant medyczny w klinice Neurosphera – Centrum Leczenia Padaczki w Warszawie.
Specjalista w zakresie dietetyki pediatrycznej i wrodzonych wad metabolizmu po wielu polskich i zagranicznych szkoleniach z tego zakresu. W pracy zajmuje się głównie prowadzeniem pacjentów z chorobami rzadkimi i padaczką lekooporną (dieta ketogenna).
Autor i współautor wielu publikacji naukowych, prelegent na konferencjach, edukator na warsztatach i szkoleniach skierowanych do specjalistów medycznych, ale również pacjentów i ich rodzin, opiekun praktyk i staży studenckich. Członek Polskiego Towarzystwa Wrodzonych Wad Metabolizmu.
Streszczenie wykładu
KSZTAŁTOWANIE PREFERENCJI ŻYWIENIOWYCH DZIECI JAKO PRAKTYKA PROZDROWOTNA.
Preferencje żywieniowe nabywane są od najwcześniejszych dni życia… płodowego. Następnie kształtowane są w czasie karmienia mlekiem mamy, rozszerzania jadłospisu niemowląt i wyborów pokarmowych dla małych dzieci. Duży wpływ na ten czas ma sposób żywienia mamy (w czasie ciąży i karmienia) i dieta „stołu rodzinnego”.
W procesie kształtowania preferencji żywieniowych podkreśla się istotność prawidłowego rozszerzania diety niemowląt. Ważne są produkty, które są wprowadzane do jadłospisu, ich konsystencja oraz odpowiedni czas podania. Etap wprowadzania pokarmów uzupełniających do diety niemowlęcia można zacząć po skończonym 17 tygodniu życia, ale nie później, niż w 26 tygodniu. Nie ma zaleceń mówiących o tym, jaki produkt powinno się zaproponować dziecku najpierw. Skoro kolejność nie ma większego znaczenia, lepiej więc zacząć od podaży warzyw. Owoce są lepiej tolerowane z uwagi na ich słodki smak, dlatego najlepiej podać je dopiero po około 2 tygodniach od wprowadzania warzyw. Warto podawać różnorodne produkty (z grupy dozwolonych), czasami próbując kilka-, a nawet kilkunastokrotnie zanim dziecko zje poponowany produkt lub potrawę.
Dzieci mają naturalną preferencję do smaku słodkiego i słonego oraz pokarmów o wyższej energetyczności (tłustych i bogatych w węglowodany proste). Nie znaczy to, że należy potrawy dosalać lub słodzić, ponieważ praktyka taka może mieć negatywny wpływ na zdrowie. Tak samo powinniśmy unikać podaży soków owocowych.
Łatwość akceptacji nowych pokarmów zmienia się z wiekiem – najlepsze w tym procesie są 2 pierwsze lata. Małe dzieci, w wieku 2-5 lat, spożywają niechętnie nowe pokarmy i potrawy. Wskazuje się tu na mechanizmy wrodzone, obronne (tzw. neofobia). Należy przyjąć, że jest to etap przejściowy.
Jednym z ważniejszych czynników wpływających na preferencje smakowe i żywieniowe jest oddziaływanie środowiska, warunki społeczne, przekonania kulturowe. Kluczowa jest wiedza kobiety na temat żywienia w czasie ciąży, karmienia piersią, rozszerzania diety niemowlęcia. Nawet krótka edukacja w tym temacie daje pozytywne efekty i zachęca do prawidłowych, prozdrowotnych zachowań. To przede wszystkim rodzice, a później inni członkowie rodziny wpływają na kształtowanie nawyków żywieniowych dzieci.
Preferencje żywieniowe, na które wpłyniemy w pierwszych latach życia dziecka, utrzymują się i stanowią podstawę zdrowego trybu życia. Jest to moment będący początkiem zapobiegania rozwojowi chorób cywilizacyjnych w życiu dorosłym.