dr Jacek Czarnecki
Ekspert Nestlé Polska S.A.
Ekspert w dziedzinie prawa żywnościowego, bezpieczeństwa i jakości żywności oraz komunikacji skierowanej do konsumentów.
W Nestlé Polska odpowiada za zakres legislacji żywnościowej i kontaktów naukowych. Kieruje również obszarem jakości i kompletności danych podstawowych w procesach opracowywania receptur, tworzenia etykiet oraz komunikowania technicznej informacji o produktach.
Pełni funkcję wiceprezesa Polskiej Federacji Producentów Żywności Związku Pracodawców, gdzie przewodniczy Komisji ds. Legislacji i Bezpieczeństwa Żywności. Jest też wiceprezesem Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Spożywczego w Konfederacji Lewiatan oraz uczestnikiem prac Rady Reklamy.
Związany z Wydziałem Żywienia Człowieka SGGW w Warszawie, gdzie ukończył studia, uzyskał stopień doktora i z którym aktywnie współpracuje m. in. jako współautor publikacji oraz członek Rady Programowej Wydziału.
Streszczenie wykładu
SYSTEM ZNAKOWANIA NUTRI-SCORE W OPINII POLSKICH KONSUMENTÓW
Komisja Europejska w ramach strategii „od pola do stołu” podkreśla istotną rolę systemów znakowania na froncie opakowania w ułatwieniu konsumentom podejmowania optymalnych wyborów żywieniowych, które to są jednym z elementów strategii przeciwdziałania otyłości i innym niezakaźnym chorobom dietozależnym.
Nutri Score to dobrowolne rozwiązanie funkcjonujące w ramach znakowania wartością odżywczą z przodu opakowania, które coraz powszechniej stosowane jest w oznakowaniu produktów spożywczych w krajach europejskich, również w Polsce.
W 2021 r. państwa oficjalnie zaangażowane i wprowadzające Nutri-Score tzw. COEN powołały komitet naukowy, którego zadaniem jest niezależne doradztwo w zakresie potencjalnej aktualizacji obecnego algorytmu Nutri-Score oraz dowodów naukowych stanowiących podstawę wpływu Nutri-Score na zdrowie publiczne. W 2022 komitet naukowy opublikował propozycję aktualizacji algorytmu w kategorii żywności ogólnej biorącą pod uwagę wytyczne żywieniowe (Food Based Dietary Guidelines).
Celem badania było określenie czy i na ile wybrane systemy oznaczania wartości odżywczej (Nutri- Score vs. RWS) pomagają konsumentom w klasyfikacji produktów pod kątem ich jakości odżywczej oraz czy i w jakim zakresie, dodatkowe informacje o systemach, poprawiają ich percepcję oraz klasyfikację produktów.
Badanie ilościowe realizowane online, wywiady kwestionariuszowe wspomagane komputerowo (CAWI), na reprezentatywnej, ogólnopolskiej próbie, N=1017 osób w wieku 18-64 lat, odpowiedzialnych lub współodpowiedzialnych za zakupy produktów spożywczych.
Wartość odżywcza produktu jest brana pod uwagę przy podejmowaniu decyzji zakupowych przez 61% badanych. Częściej wartości odżywcze sprawdzają kobiety, osoby poniżej 50 roku życia oraz mieszkańcy miast powyżej 500 tysięcy mieszkańców. Choć Nutri-Score (NS) stosowany jest w Polsce od niedawna blisko 40% respondentów już się z nim spotkało. Konsumenci doceniają NS za czytelność, przejrzystość, prostotę, a także wartość informacyjną. Po krótkim wytłumaczeniu 68% poprawnie uszeregowało produkty w ramach tych samych kategorii oznakowane NS w porównaniu z produktami, które nie miały żadnego oznakowania (4%) oraz tymi, które znakowane były powszechnie stosowanym systemem RWS (14%).
Oznaczenie Nutri-Score ma pozytywny wpływ na poprawność klasyfikacji produktów w ramach tej samej kategorii ze względu na ich ogólną jakość odżywczą.
Choć konsumenci lepiej znają te systemy znakowania żywności, które są z nimi dłużej (RWS) to Nutri-Score znajduje ich uznanie – zwłaszcza po krótkim wyjaśnieniu.
Konsumenci doceniają jego graficzne przedstawienie w formie skali, które przemawia szczególnie do osób, które rzadko czytają etykiety produktów.
Nutri – Score wpływa na intencje zakupowe, tj. deklaratywnie zwiększa chęć zakupu produktów wyżej ocenianych w skali Nutri-Score w ramach tej samej kategorii produktowej.
Warto podkreślić istotną rolę dalszych działań edukacyjnych w zakresie właściwego zrozumienia zasad systemu.